Empleado idi ngem kinaykayatnan ti nagbukbukod. Ket saan a nagbabawi…
MAYSA nga electrical engineer (nagturpos iti Technological Institute of the Philippines idi 1991 ken nairuarna a dagus ti eksamen iti board), nagtrabaho ni Joni Aldrin E. Caluya ti Brgy. Zumuigi, Luna, Apayao a kas missionary social worker. Naidestino iti Kamaynilaan sa iti Siudad ti Baguio . Insursuroda kadagiti tattao ti panagaramid iti sabon.
Wen, sabon. Kasla saan sa man a maiparbeng iti inadal ni Joni, ania?
Ngem daytoy a tay-ak ti makuna a nagrubuatan ti kunana a makapneken a biagna. Ta no empleado laeng idi, isu itan ti boss ti bukodna a bagi.
Kastoy ti napasamak.
Kalpasan ti sangapulo a tawen ni Joni a kas missionary worker—ken idi ammona mainen a trabaho maipanggep iti panagaramid iti sabon, panagipakete ken panagilako, inkeddengnan ti naglusulos iti trabahona tapno sumrek metten itoy a tay-ak: ti panagaramid iti sabon. Ngem daytay naidumduma a sabon.
Nagawid ngarud iti ilina. Rinugianna a dagus ti nagsukisok kadagiti kayo ken lanut nga agkaiwara kadagiti kabambantayan iti ilida. Addada dagiti naduktalanna a nasamay nga anti-fungal, anti-bacteria ken anti-virus.
Idi mapneken kadagiti sukisokna, rinugiannan ti nagaramid iti sabon a rinamenanna kadagiti inadalna a lanlanut ken kayo yantangay eksperton itoy a negosio. Kabadangna ti kaingungotna, ni dati a Cecilia Idaman a nagturpos iti Bachelor of Science in Commerce, Major in Accounting.
Idi damo, marigatanda nga agassawa a mangilako iti produktoda. Nupay kasta, inanusanda ti nangipakaammo iti produktoda a Kojick Facial Soap kadagiti nadumaduma nga ili. In-inut, immadu ti order—saan laeng nga iti apayao—ngem pati kadagiti probinsia ti Cagayan ken Ilocos Norte. Ken uray pay iti ballasiw-taaw.
Maragsakan kadagiti maaw-awatna a komento kadagiti nakapadasen iti produktona. Pudno kano a makaikkat iti kuto ken makapalinis iti kudil. Sabali laeng dagiti nangipadas iti ayup; kangrunaan iti aso ken baboy, ket naagasan met ti sakit ti kudil dagitoy.
Iti Luna, nalatak ti estoria ti maysa a kosinero itipagbaludan a napaimbag ti sakitna iti kudil gapu iti panagaramatna iti Kojick. Dati, nakaabungot no kasta nga agluto iti kanen dagiti balud. Ken arig dimo makita ti kudilna ta naabbongan dagitoy gapu ta makaariek a kitkitaen. Ngem idi napadasnan ti Kojick, naawanen a namimpinsan. Nakapawad ken nakasando itan nga agpagnapagna ta napukaen daydi ibainna la unay a sakit ti kudilna.
Gapu iti idadakkel ti order, padpadakkelen ita ni Joni ti produksionna. Nakaaramid payen iti dadakkel nga urmaanna iti sabon. Ken kabarbaro a cutter wenno pagputed kadagiti sabon. Bukodna met a disenio ti mixer wenno pagkiwar kadagiti aramidenna a sabon.
Malaksid iti pamiliana, adda metten dua a regular a para Alana kadagiti makaagas a lanut ken kayo.
Simrek Pay iti Agrikultura
Adu pay ti taraken ni Joni a vermiworm. Aglaklako ita iti vermicast (puro a takki dagiti alinta) iti P250 ti sangakilo idinto a P15 laeng ti vermicompost (napaglaok a takki ken nagrupsa a bulbulong). Ti vermicast, malaksida ganagan, napaneknekan payen a napigsa a mangpaksiat kadagiti tungro iti pinagayan.
Ken aglaklako payen iti vermiworm. P4,000-P5,000 ti sangakilo.
Kastoy man ti simple a panangsiaganana tapno makaaramid iti vermicast:
Iti 5m x 2.5m x 1ft. a bed wenno array a nadataran iti semento, paglalaokenna dagitoy: apagkatlo a rugit ti ayup, apagkatlo a natadtad a bulbulong wenno garami ken apagkatlo a natadtad a bulong wenno pinuon ti saba. Sa ikabil ti sangakilo a vermiworm. Iti uneg ti makabulan, mabalinen iti agapit iti vermicompost.
Impakitana kadakami ti partuatna a paggiling (shredder) iti garami. Aglaon daytoy iti limapulo kilo iti kada karga.
Dagiti inna a vermiworm, agitlogda maminsan iti kada dua lawas. Lima nga alinta ti pagbalinan ti maysa nga itlog. Nalaka ngarud ti panagadu dagitoy. Kayatna a sawen, ad-adunto metten a vermicast ken vermicompost ti maparnuay. Ket kuarta daytan.
“Agaramidak pay iti ad-adu a bed tapno maguantaak ti adu a panagkasapulan iti vermicast ken vermicompost,” kinunana.
Adda pay naduktalanna a kayo a nasamay a katulongan dagiti adda parikutna iti kinalalakina—dagiti saanen nga agsaludo a kunada. Ilaklakona daytoy iti uppat a ribu a pesos ti sangakilo. Maysa a ganggannaet ti gimmatang iti sangapulo kilo kenkuana itay nabiit. I-tea-bag ken ikapsulana kano dagitoy. Adun ti nakapadas ket pudno kano a nasamay. Awan pay side effect-na. dakkel pay ti maitulongna iti panagbaba ti sugar level. Paganaygayenna (arigna nagbitaminaka) ti agaramat. Dalusanna ti barado nga urat a pakaigapuan ti atake iti puso. Ken nasamay pay a pangikkat iti ang-angin iti tian.
Kitkitaen pay ita ni Joni ti kinaepektibo ti napakersang ken napapino a vermiworm kas katulongan met laeng dagiti adda parikutda iti kinalalakida. Addadan dagiti kalugaranda a nangpadas ket kunada a nasamay.
Bayluscide Tree
Adu pay dagitipatubo ni Joni a bayluscide tree a naggapu pay iti sabali a pagilian. Ilaklakona daytoy iti P500 ti sangapuon. Iti isasarungkarmi kenkuana, kagatgatang ti 60 a kapuon. Yur-urayna manen dagiti inorderna pay iti sabali a pagilian a patubuenna a bukel.
Ania ngamin, aya, dagitoy a kayo ta kasta la unayen tinginana ti tunggal maysa?
Maus-usar daytoy a pangpaksiat kadagiti bisukol itipinagayan. Mangala laeng kadagiti bulong ket tadtaden nga iwaras daytoy iti kataltalonan a maysa pulgada ti kangato ti danumna. Mayaplay daytoy uray agtudtudo wenno agin-init. Umabot iti makalawas ti epektona.
Dakkel ngarud a katulongan saan laeng nga iti aglawlaw—ta saan a makaapekto iti nakaparsuaan—ken kasta met kadagiti mannalon. Saandan a madangran kadagiti kemikal a pagpasuyot. Nain-inut pay.
Adu pay ti patubo ni Joni nga apatot. Panggepna ti agaramidto iti noni juice a naglatak kadagiti napalpalabas a tawen.
Naipablaak iti Bannawag, Setiembre 19, 2011
MAIN PAGE
No comments:
Post a Comment